Năm 2013, trên tất cả các tuyến quốc lộ, Tổng cục ĐBVN sẽ thực hiện hợp đồng khoán công tác duy tu thường xuyên với các đơn vị QLSC đường bộ theo chất lượng đầu ra. Đây là cách thức làm mới, tiến tới sẽ sớm áp dụng hình thức đấu thầu đối với toàn bộ công tác quản lý bảo trì hệ thống quốc lộ.
Từ giao việc sang hợp đồng khoán chất lượng
Gắn với hoạt động của Quỹ Bảo trì đường bộ, năm 2013 Tổng cục ĐBVN có sự chuyển biến mạnh mẽ đối với công tác QLBT hệ thống đường bộ. Công việc bảo dưỡng thường xuyên (BDTX) tất cả các tuyến quốc lộ được Tổng cục ĐBVN thực hiện kí hợp đồng với các công ty QLSC - nay đã không còn trực thuộc Tổng cục là áp dụng khoán theo yêu cầu chất lượng đầu ra.
Quỹ Bảo trì đường bộ, với nguồn tài chính từ đóng góp của người sử dụng đường và ngân sách Nhà nước cấp bổ sung, năm nay cung cấp hơn 4.100 tỷ đồng cho QLBT quốc lộ. Con số tăng lớn so với năm 2012 và đáp ứng khoảng 50% nhu cầu vốn đang gia tăng lớn cho QLBT hệ thống đường bộ. Khoảng 30% trong số 4.100 tỷ đồng này dành cho BDTX.
“Bảo dưỡng thường xuyên” là các thao tác kỹ thuật được tiến hành thường xuyên nhằm phòng ngừa và khắc phục kịp thời những hư hỏng nhỏ của các bộ phận công trình đường bộ. Thông thường Doanh nghiệp QLBT kí kết hợp đồng phải làm một số việc thuộc quản lý đường (như tuần đường, đếm xe, quản lý hành lang ATĐB, theo dõi tình hình ATGT) và những công tác bảo trì đối với mặt đường (phải êm thuận, sạch, không đọng nước), với hệ thống ATGT và chiếu sáng (biển báo đầy đủ sạch sẽ, vạch sơn kẻ đường phải rõ dễ nhìn, cột km và cọc tiêu phải đầy đủ và dễ quan sát, đèn chiếu sáng phải được thắp đúng thời lượng quy định).
Hợp đồng khoán theo chất lượng đầu ra bắt đầu được áp dụng từ năm 2013 này khác cơ bản so với phương thức hợp đồng truyền thống vẫn được dùng cho BDTX đường bộ. Trong phương thức hợp đồng khoán này chủ đầu tư không quy định yêu cầu về vật liệu cũng như phương pháp, ngày công thực hiện. Thay vào đó chủ đầu tư quy định cụ thể những tiêu chí về chất lượng thực hiện mà đơn vị QLBT phải đáp ứng khi thực hiện các dịch vụ bảo dưỡng. Đơn vị QLBT phải chủ động hoàn toàn trong các hoạt động sản xuất kinh doanh: xây dựng các biện pháp, kế hoạch, được khuyến khích việc đổi mới, chủ động, sáng tạo và có trách nhiệm với đoạn đường nhận thầu. Nhà thầu được thanh toán đều đặn theo định kì, không phải cho khối lượng công việc thực hiện (đầu vào) mà được thanh toán dựa trên mức độ đáp ứng đầy đủ những tiêu chí về chất lượng tuyến đường (kết quả).
Đây là bước đi hướng tới áp dụng hình thức hợp đồng PBC trong quản lý bảo trì quốc lộ.
Xã hội hóa mạnh mẽ QLBT
Theo Tổng cục ĐBVN, hoạt động QLBT toàn bộ hệ thống quốc lộ sẽ phải nhanh chóng chuyển đổi phương thức thực hiện sang đấu thầu, đặt hàng (chỉ đặt hàng khi đáp ứng quy định của Thông tư số 30/2010/TT-BTC) và kiến nghị áp dụng hình thức hợp đồng PBC trong QLBT quốc lộ.
Hợp đồng PBC - bảo trì đường bộ dựa trên kết quả và chất lượng thực hiện, được Tổng cục ĐBVN bắt đầu thí điểm thực hiện tại VN và sẽ triển khai rộng hơn trong thời gian tới. Việc thực hiện PBC đòi hỏi phải thay đổi khá cơ bản về cách nghĩ, cách làm đối với hoạt động quản lý bảo trì đường sá hiện tại.
PBC khác cơ bản so với phương thức hợp đồng truyền thống vẫn được dùng cho bảo dưỡng đường bộ. Nhà thầu có thể thực hiện được hợp đồng PBC - hợp đồng bảo trì đường bộ dựa trên kết quả thực hiện - không quan trọng thành phần kinh tế, song phải là một doanh nghiệp, một tập đoàn, có năng lực thực sự về kỹ thuật, quản lý, thiết kế và tài chính để có thể thực hiện đầy đủ nội dung của hợp đồng. Nhà thầu PBC, trong toàn bộ thời gian thực hiện hợp đồng PBC, phải chủ động hoàn toàn trong SXKD: xây dựng các biện pháp, kế hoạch, đồng thời thực hiện cả BDTX và có thể cả duy tu sửa chữa định kì, được khuyến khích đổi mới, chủ động, sáng tạo và có trách nhiệm với đoạn đường nhận thầu. Sau một quá trình thực hiện hợp đồng PBC, về lợi ích có thể nhận thấy rõ ràng, đó là các con đường sẽ luôn có một nguồn vốn ổn định trong thời gian dài (từ 3-5 năm) để duy trì tình trong chất lượng. Việc quản lý hợp đồng cũng ít phức tạp, không có khối lượng phát sinh, không vượt chi phí, không kéo dài thời gian thực hiện. Các nhà thầu được khuyến khích sáng kiến và sáng tạo, áp dụng công nghệ mới trong quá trình thực hiện hợp đồng. Việc thanh toán với chủ đầu tư đúng thời hạn.
PBC thiết lập mối quan hệ Nhà nước - tư nhân lâu dài giữa nhà thầu và Chính phủ trong đó cả hai bên đều có cam kết lâu dài. Một hợp đồng PBC thường có thời hạn thực hiện từ 3-5 năm. Nhà thầu sẽ là nhà quản lý tích hợp tài sản đường bộ trong một thời gian dài để cuối cùng phản ánh được chất lượng, tuổi thọ công trình đó.
Nguồn báo giao thông vận tải